Bulletin Stedelijk Museum Schiedam

UNISONO 23: MARCEL WESDORP OUT OF NOTHING
23 JANUARI -10 APRIL 2011

Henny van Leeuwen

HET LANGDURlG PROJECT I Wish I Couldn't Lie I Out of Nothing waaraan Marcel Wesdorp (Rotterdam, 1965) de afgelopen jaren heeft gewerkt is net afgerond. De film Out of Nothing laat een wandeling zien van 2 uur en 5 minuten die de kunstenaar maakt door een virtueel landschap van precies tien bij tien kilometer. Digitaal is het landschap 1.025 x 1.025 pixels, afgedrukt op 300 dpi echter niet groter dan een postzegel. Wat het landschap bijzonder maakt is dat het virtueel blijft, iedere weergave van het landschap is het resultaat van een berekening. Het heuvellandschap wordt nergens hoger dan driehonderd meter, met zandvlakten die soms begroeid lijken te zijn met mossen. Groentinten zijn omgerekend naar exacte grijstinten. Het landschap is leeg en verwijst alleen naar zichzelf. Een digitaal geboetseerd landschap met licht en donker, wolken en veranderingen in het weer, waarin de toeschouwer geen andere bezoekers tegenkomt.

De beleving van tijd en afstand tijdens een echte wandeling is voor Wesdorp een fascinerend gegeven. Tijdens het wandelen intensiveert volgens hem de tijdsbeleving waardoor je het gevoel kunt hebben dat je al uren wandelt terwijl je in werkelijkheid nog maar een half uur onderweg bent. De lengte van de film is het gevolg van het logische feit, dat de wandeling die hij heeft uitgezet in het landschap, zowel in het echt als virtueel zolang duurt.
Uitgangspunt voor zijn virtuele landschap is de keuze voor een open landschap, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een bos. Glooiende heuvels, woestijnen, oceanen maken dat Wesdorp gelukkig is dat hij de eigenaar is van het proces waarmee je het landschap creëert, je vinger kunt leggen op het moment 'ja, dat is wat ik bedoel', waarin hij het moment beleeft, dat je tijdsloosheid kunt creëren. Zowel de film I Wish I Couldn't Lie als Out of Nothing zijn ontstaan uit een struggle for pleasure, waarbij hij beslissingen moet nemen om de kern van wat hij wil bereiken zichtbaar te maken. Vertrekpunt voor zijn virtuele landschap is dat hij de toeschouwer wil overtuigen dat het bestaat. Hij maakt films, grote monumentale foto's en landkaarten, waarbij hij telkens de grens opzoekt of zijn landschap voor de toeschouwer materieel of immaterieel blijft.

Wesdorp maakte twee films, één van bijna vijf uur, I wish I Couldn't Lie (2008) en de film die in de tentoonstelling te zien is Out of Nothing (2010) van iets meer dan twee uur. De toeschouwer wordt geconfronteerd met het alleen zijn, een beleving waarbij hij loskomt van de werkelijkheid, zich afvraagt waar hij nu eigenlijk naar kijkt en er volkomen in opgaat. Dit kenmerkt ook zijn mist en nachtfoto's die de brug zijn tussen de films. Hij vergelijkt de sensatie van zijn werk, niet alleen het ontstaan, maar ook de beleving met het schilderij De Arenleesters (I857) van de Franse schilder Jean François Millet (1814-1875), waarin hij het gevoel heeft dat juist de arbeid, de herhaling van de arbeid er voor zorgt dat je even loskomt van jezelf. Wesdorp beweegt graag op het grensgebied van de echte wandeling versus de virtuele wandeling. Het landschap in Out of Nothing ziet eruit alsof het er altijd al is geweest.